Vì sao phải là Sữa tươi Organic?

Cùng với xu hướng tiêu dùng thực phẩm hữu cơ khác, xu hướng tiêu dùng sữa hữu cơ/ organic cũng đang là hiện tượng phổ biến vì giá trị dinh dưỡng cao mà vẫn thơm ngon, đặc biệt là bởi độ an toàn cao nhất cho sức khỏe mà nó mang lại so với các dòng sữa được chế biến công nghiệp. 

Thế nhưng, bạn có tự tin mình hiểu rõ sữa tươi organic là gì và lý do nên dùng sữa tươi organic? 

 

1. Thế nào sữa tươi organic/hữu cơ?

 

Về bản chất, nông nghiệp hữu cơ là quá trình xuyên suốt từ khi canh tác đến thu hoạch, sau đó là xử lý – chế biến, đều sử dụng tối đa nguyên liệu đầu vào hay các chất hỗ trợ có nguồn gốc thuần tự nhiên và không chứa các hợp chất gây hại cho sức khỏe. 

Tất cả nhằm mang đến cho người tiêu dùng sản phẩm nông nghiệp thuần khiết và nguyên vẹn nhất từ thiên nhiên, mang lại giá trị nhờ các lợi ích như: độ an toàn cao, tính nguyên chất và bổ dưỡng và hương vị thuần tự nhiên.

Trên nguyên tắc khi nhắc đến sản phẩm organic, mặt hàng sữa cũng như các sản phẩm hữu cơ khác phải thỏa 3 điều kiện tiên quyết xuyên suốt quá trình canh tác để được công nhận là có nguồn gốc hữu cơ:

• Không sử dụng hóa chất nhân tạo (thuốc trừ sâu, phân bón hóa học, chất bảo quản, chất tạo màu, chất làm ngọt nhân tạo, MSG…).
• Không sử dụng các hormone kích thích tăng trưởng.
• Không sử dụng các chất kháng sinh hoặc sinh vật biến đổi gen (GMO).

 

Trên đây mới chỉ là 3 nguyên tắc chung và tiên quyết khi nhắc đến canh tác organic. Trong thực tế, chúng ta sẽ bắt gặp các điều kiện hữu cơ khác nhau cho theo các nhóm sản phẩm và ngành hàng, và đặc biệt, theo các quy chuẩn quản lý organic. Mỗi quy chuẩn khác nhau sẽ kiểm soát mô hình sản xuất gồm nguyên liệu, quy trình,… của sản phẩm bằng các bộ tiêu chí nghiêm ngặt và đồ sộ khác nhau.

Trong thị trường sữa organic rộng lớn, chúng ta vẫn thường nghe sản xuất sữa organic đòi hỏi quá trình canh tác “5 sao”, với những trang trại trên nguồn đất lành sạch thuần tự nhiên, đảm bảo nguồn nước tinh khiết và khí hậu ôn hòa; với chuồng trại như những “resort” cho các chú bò được ăn ngon, tắm mát, nghe nhạc và giữ cho không bị stress. Tất cả để các chú bò sữa sinh trưởng thật khỏe mạnh và cho chúng ta dòng sữa tươi hữu cơ tốt cho sức khỏe và thơm ngon.

Để trả lời cho câu hỏi “sữa nguồn gốc hữu cơ là gì?” từ góc độ canh tác hữu cơ khoa học, ta hãy cùng phân tích tổng quan các điều kiện canh tác của chuẩn hữu cơ hàng đầu thế giới USDA Organic – quản lý bởi Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ, trong sản xuất sữa (xem chi tiết tại: https://bit.ly/3cPglUy):

Nguồn sữa chuẩn organic: 

• Xuất xứ của đàn bò sữa organic: giồng bò phải đạt chuẩn, phải là lứa ít nhất là từ thứ 03 được sinh ra bởi bò mẹ được chăn nuôi theo quy trình organic, bò con sinh ra phải được chăn nuôi trong môi trường organic ít nhất 01 năm trước khi được thu hoạch sữa. Trường hợp bò hữu cơ được trang trại mua về cần đảm bảo giấy tờ xuất xứ minh bạch;

• Nguồn thức ăn: nguồn cỏ dùng làm thức ăn cho đàn bò phải được trồng trên mảnh đất đã được cải tạo cho đạt chuẩn organic trong vòng 03 năm. Bò phải được ăn bằng hình thức chăn thả tự nhiên và tuyệt đối không dùng hormone kích thích tăng trưởng, chỉ được sử dụng các hợp chất bổ sung dinh dưỡng cho bò có tên trong danh sách cho phép;
• Chăm sóc sức khỏe đàn bò: phải được sống trong môi trường lành mạnh (tự do chăn thả, gặm cỏ và không bị stress và đau dưới mọi điều kiện), được trị liệu sức khỏe đầy đủ để phòng bệnh và ký sinh trùng;

 

Đặc biệt, mọi trị liệu cho bò không được sử dụng chất kháng sinh, các hợp chất tự nhiên hay nhân tạo độc hại có tên trong danh sách cấm đối với chuẩn organic. Trường hợp bất khả kháng phải dùng sẽ phải tách bò đã trị liệu các biện pháp trên ra khỏi bầy và mọi sản phẩm nông nghiệp từ chú bò này sẽ không được phép dán nhãn “organic”.

Trang trại chuẩn organic

• Môi trường đất của trang trại organic: phải trải qua quá trình chuyển đổi organic ít nhất 03 năm và đảm bảo không nhiễm chứa các hợp chất độc hại trong đất trước khi tiến hành trồng các loại cây làm thức ăn chăn nuôi bò sữa organic
• Không gian sống “chất lượng cao” cho đàn bò: phải thoáng khí, đã được khử trùng, đảm bảo nước sạch. Có không gian ngoài trời với ánh sáng mặt trời trực tiếp, không khí trong lành, không gian đủ rộng để được chăn thả tự do, có khu vực mái che với bóng râm ngoài trời. Đặc biệt, hành vi “nuôi nhốt” trong nhà trong thời hạn lâu bị nghiêm cấm.

 

Có thể thấy, để làm ra dòng sữa hữu cơ – organic cần đảm bảo rất nhiều các quy chuẩn nghiêm ngặt. Quy tắc “3 Không” trong canh tác hữu cơ nghe có vẻ đơn giản nhưng việc áp dụng trên thực tế đòi hỏi rất nhiều sự đầu tư để đạt chứng nhận các quy chuẩn organic danh tiếng. 

Đây là lý do vì sao sữa hữu cơ đắt hơn sữa thường, nhưng sữa hữu cơ cũng tốt hơn sữa thường và chúng ta nên dùng sữa tươi organic vì chất lượng cao nhất của độ an toàn, dinh dưỡng và hương vị tự nhiên so với các loại sữa khác.

 

Chú ý, trên đây chỉ là những điều kiện tổng quan trong chăn nuôi để sản xuất sữa theo quy chuẩn USDA Organic. Trên thực tế, người tiêu dùng được khuyến cáo tin dùng các quy chuẩn organic uy tín toàn cầu (USDA Organic – Hoa Kỳ , EU Organic – châu Âu, Organic JAS – Nhật Bản). và các đối tác quốc tế của họ, gia tăng cảnh giác với các chiêu trò “đánh tráo khái niệm” trong trong việc “dán nhãn organic” một sản phẩm không đảm bảo nguồn gốc hữu cơ để đánh lừa người tiêu dùng. 

Trong bối cảnh nhiều nhà sản xuất bất chấp sức khỏe người tiêu dùng để chạy theo lợi nhuận, để trở thành người tiêu dùng thông minh trong thị trường organic nói chung và cho sữa organic nói riêng, chúng ta cần nâng cao kiến thức khoa học và trải nghiệm tiêu dùng của bản thân để tự bảo vệ chính minh trước các chiêu trò lừa gạt kinh doanh tinh vi.

 

 

2. Lợi ích mang lại của sữa tươi organic?

 

Câu hỏi vì sao sữa tươi hữu cơ tốt cho sức khỏe, hay vì sao sữa hữu cơ tốt hơn so với sữa thông thường, có được lý giải bằng 3 lợi ích lớn nhất sau:

 

2.1. Lợi ích an toàn tự nhiên:

Sữa hữu cơ rất tốt cho sức khỏe vì đảm bảo nguyên tắc “3 Không” trong canh tác organic: không hormone tăng trưởng – không dư lượng kháng sinh – không sinh vật biến đổi gen.

Sữa organic tốt nhờ công dụng của độ an toàn cao, khiến lựa chọn sữa hữu cơ chính là lựa chọn tiêu dùng nguồn sữa có lợi ích thuần khiết, tự nhiên, gần như được bảo toàn nguyên vẹn từ sau thu hoạch. 

Tác dụng của sữa hữu cơ đối với sức khỏe chính là giúp cơ thể người tránh nạp vào tồn dư các chất hóa học nhân tạo độc hại – là nguồn gốc cho các căn bệnh nguy hiểm chết người về sau.

2.2. Lợi ích dinh dưỡng đa dạng:

Trên thế giới hiện đã có rất nhiều các nghiên cứu thực nghiệm chứng minh uống sữa hữu cơ có ưu điểm là mang lại hàm lượng chất dinh dưỡng vượt trội hơn so với sữa thông thường, đây là lý do vì sao chúng ta nên dùng sữa organic mỗi ngày.

 

Bên cạnh công dụng là nguồn dưỡng chất an toàn với các chất dinh dưỡng thông thường của sữa như canxi, DHA, protein, năng lượng, chất xơ, vitamin D, vitamin B2 và B12, khoáng chất (photpho, sắt,…),…, giá trị dinh dưỡng sữa hữu cơ còn nằm ở hàm lượng rất cao các chất có lợi cho sức khỏe đặc biệt là: 

✔ Các chất chống oxy hóa: carotenoids (chuyển hóa thành vitamin A trong cơ thể), selenium, vitamin E, glutathione… có công dụng chống lại quá trình mất cân bằng/stress oxy hóa trong cơ thể – là tiền đề của các bệnh nguy hiểm như ung thư (da, ung thư phổi và loãng xương,…), tim mạch (đột quỵ, đau tim, xơ vữa động mạch và mảng bám trong động mạch,…) và quá trình lão hóa nói chung.

✔ Hàm lượng cao axit béo omega-3: giúp cân bằng tỉ lệ axit béo omega-6 trên omega-3 thành 2.28 (so với ở sữa thông thường với tỉ lệ 5.77), có công dụng quan trọng giúp ngăn ngừa các bệnh mãn tính thường gặp (ung thư, tim mạch, tiểu đường, béo phì, suy yếu sức khỏe răng miệng, hen suyễn và trầm cảm,…).

 

2.3 Lợi ích hương vị tự nhiên:

Ưu điểm khác của sữa hữu cơ là cho mùi vị đậm hơn và thuần khiết thiên nhiên hơn sữa thông thường. Những người tiêu dùng lâu năm thường sẽ yêu thích và chỉ quen sử dụng thực phẩm hữu cơ với hương vị trên.

Tác dụng này của sữa organic mang tính tương đối cao và mỗi người sẽ thấy ngon – dở tùy bản thân cảm nhận. Tuy nhiên đừng quên tác dụng đáng kể nhất của sữa organic nằm ở độ an toàn cao nhất và độ giàu dinh dưỡng cao nhé!

Đối với sữa organic, điểm khác biệt có thể kể đến là phần chất béo của sữa sẽ có chất lượng khác với sữa thông thường. Một khảo sát định tính của Huffpost cho thấy quá nửa người tham gia có thể ngay lập tức xác định sữa hữu cơ có sự đặc biệt ở mùi sữa thơm ngậy và hương vị đầy. sánh và đặc hơn, đậm vị béo sữa.

 

Tham khảo:

• USDA Organic – “Guidelines for Organic Certification of Dairy Livestock”: https://bit.ly/3cPglUy
• USDA Organic – “Cosmetics, Body Care Products, and Personal Care Products”: https://bit.ly/2TM33kP
• HuffPost – “Organic Milk vs. Regular Milk: Which Tastes Better?”: https://bit.ly/2TM2qYv
• US Government – The National List of Allowed and Prohibited Substances: https://bit.ly/3xwV1Lu